Η θεσμική αναβάθμιση της αθλητικής Παιδείας ως λύση στην κοινωνική παρακμή, του Αντώνη Κεραμιδά
Με Μαραθώνιους, («αυθεντικούς» & «νυχτερινούς»), λαμπερές «αθλητικές» εκδηλώσεις συνοδευόμενες από μοντέρνες πρακτικές του μάρκετινγκ που ελάχιστη σχέση έχουν με τον αθλητισμό, προσπαθούν λέει να παρακινήσουν τον νεοέλληνα να σηκωθεί από το καναπέ του και να αλλάξει δια μαγείας τρόπο ζωής, αυτόν τον «τρόπο» δηλαδή για τον οποίο όλες οι ποιοτικές έρευνες της Ευρώπης μας κατατάσσουν στις αρνητικές πρωτιές της παιδικής παχυσαρκίας, το κάπνισμα την κατανάλωση αλκοόλ και φαρμάκων.
Η αλλαγή της κοινωνίας στον χώρο της αθλητικής παιδείας δεν αλλάζει με περιστασιακές εκδηλώσεις ακόμη και αν αυτές εμπεριέχουν αθλητική ουσία. Η δομική αλλαγή η οποία θα οδηγήσει σε αλλαγή αθλητικής νοοτροπίας μέχρι τα βαθιά γεράματα (δια βίου άθληση), επιτυγχάνεται μόνον μέσω θεσμικής παρέμβασης, δηλαδή του σχολείου με ένα μάθημα Φυσικής Αγωγής αναβαθμισμένο σε όλα τα επίπεδα. Όταν το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας πάψει να θεωρεί το μάθημα της Φυσικής Αγωγής «μάθημα δευτερεύουσας ειδικότητας» την ίδια στιγμή που προτάσσει άλλα μαθήματα στην «πρώτη γραμμή» («βασική») της εκπαίδευσης, τότε ίσως υπάρξει ελπίδα ο σημερινός μαθητής να εξελιχθεί σε έναν συνειδητοποιημένο υγιή πολίτη με ουσιαστική αθλητική Παιδεία.
Το μάθημα της αθλητικής Παιδείας (Γυμναστική) με τον τρόπο που υφίσταται και λειτουργεί εδώ και χρόνια απέδειξε ότι αποτελεί κυρίως εργαλείο κατασκευής «υπνωτισμένων» καταναλωτών και υποψηφίων πελατών του επαγγελματικού αθλητισμού, οι οποίοι στις περισσότερες τις μελέτες όπως προανέφερα καταλαμβάνουν εντυπωσιακά αρνητικές πρωτιές στα θέματα υγείας και στάσης ζωής. Το ζήτημα αυτό έρχεται να μας το αναδείξει μελέτη που παρουσιάστηκε σε Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας στη Στοκχόλμη τονίζοντας μέσα σε όλα ότι: «η καθημερινή άσκηση στο σχολείο παίζει σημαντικό ρόλο στην αποφυγή παιδικής παχυσαρκίας σε σχέση με τη σχολική γυμναστική δύο φορές την εβδομάδα (που είναι ο κανόνας για τα ελληνικά σχολεία).»Ο μιμητισμός εκπαιδευτικών συστημάτων άλλων ευρωπαϊκών κρατών δεν είναι κακός ιδίως όταν πρόκειται να υπάρξει κέρδος στην δομή και αναβάθμιση της Παιδείας. Στη βάση αυτήν λοιπόν, αντί (μόνο) να μιμούμαστε, είναι καλύτερα να επαναφέρουμε στον τόπο μας ως διδάξασα χώρα τα στοιχεία αυτά τα οποία κάποτε αποτελούσαν προϋπόθεση και στήριγμα κάθε νοητικής, ανάπτυξης και πνευματικής ισορροπίας. Και το αναπόσπαστο στοιχείο αλλά και θεμέλιο στο οποίο πατάει, γεννιέται και εδραιώνεται η οποιαδήποτε γνώση στον άνθρωπο είναι η ισορροπημένη σωματική άσκηση, η Φυσική Αγωγή μέσω της Παιδείας. Μόνον αν προβούμε ως χώρα σε ριζική αναδιάρθρωση του συγκεκριμένου μαθήματος, θωράκιση δηλαδή του «κρίκου της αλυσίδας» της δια βίου μάθησης θα μπορούμε να ελπίζουμε σε ποιοτική πρόοδο του ανθρώπου.
Ενώ συνεχίζοντας η έρευνα υπογραμμίζει:
«Τι πρέπει λοιπόν να γίνει για να προστατευθεί η υγεία της καρδιάς των παιδιών; «Η πολιτεία θα πρέπει να επανεξετάσει την πολιτική της ως προς την άσκηση?»
Ιδού λοιπόν ο παραπάνω χαμένος «κρίκος της αλυσίδας» που απαιτείται ώστε να υπάρξει μια υγιής κοινωνία η οποία θα μπορεί με προοπτική προόδου να αφομοιώσει, να στηρίξει και να αναδείξει οποιαδήποτε γνώση. Μια νέα «πολιτική ως προς την άσκηση» αναφέρει η έρευνα. Διότι η παχυσαρκία μαζί με όλα τα παρελκόμενα της (περιλαμβανομένων των ψυχολογικών) δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση βάση προόδου και ανάπτυξης του ανθρώπου, ιδίως όταν βιώνεται στη παιδική ηλικία και εδραιώνεται στην εφηβεία.
Στο πνεύμα αυτό άλλωστε και με αφορμή την αλματώδη αύξηση του προβλήματος στη Ευρώπη (όπου ως χώρα καταλαμβάνουμε την απογοητευτική πρωτιά), το γνωστό ψήφισμα της 13/11/2007 της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ξεκάθαρο και με προφητικό περιεχόμενο μόλις μερικά χρόνια πριν για τα αποτελέσματα της παραπάνω ανησυχητικής έρευνας:
* «έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης: μία ευρωπαϊκή διάσταση για την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρονίων παθήσεων»?
* ?επισημαίνει ότι ο αθλητισμός και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην καταπολέμηση των αρνητικών για την υγεία τάσεων όπως η καθιστική ζωή και η παχυσαρκία?»?
* «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να καταστήσουν τη ΦΑ υποχρεωτική στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και να αποδεχθούν την αρχή σύμφωνα με την οποία στο ωρολόγιο πρόγραμμα θα εξασφαλίζονται τουλάχιστον τρία μαθήματα ΦΑ την εβδομάδα ενώ τα σχολεία πρέπει να ενθαρρύνονται να επεκτείνουν το ελάχιστο αυτό όριο όσο το δυνατόν περισσότερο.»
Μας προτείνει λοιπόν το ψήφισμα, με βάση την καλή φυσική κατάσταση και υγεία μέσω της θεσμικής εκπαιδευτικής διαδικασίας (Σχολείο), να επενδύσουμε ως χώρα πάνω στον μαθητή, σπουδαστή, πολίτη και μελλοντικό εργαζόμενο . Φτάνει στο σημείο μάλιστα η έκθεση να προτείνει την αναβάθμιση του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής στο Σχολείο ως μέσο ορθολογικής οικονομικής διαχείρισης του κράτους από την μελλοντική μείωση δαπανών για την υγεία των πολιτών της . Δηλαδή λέει:
* «Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν τους όρους συμμόρφωσης με τον προβλεπόμενο ελάχιστο αριθμό μαθημάτων φυσικής αγωγής, έχοντας κατά νου ότι η τακτική άσκηση συμβάλλει σημαντικά στη μείωση των δαπανών για υγειονομική περίθαλψη.»
Ένα μελλοντικό σχέδιο της αναβάθμισης του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής ? Αθλητικής Παιδείας είτε έχει ιδεολογική αφετηρία για εμπέδωση ανάλογης κουλτούρας είτε προσβλέπει σε ένα μελλοντικό υγιές ανθρώπινο δυναμικό, το αποτέλεσμα θα είναι ευεργετικό για τους ανθρώπους και για τη χώρα.
Για να έχει νόημα όμως και πριν αρχίσει η κατάστρωση οποιουδήποτε σχεδίου αναβάθμισης του τομέα της Παιδείας, απαιτείται πραγματική καταγραφή της κάθε «αρρώστιας» και εν τέλει της κατάπτωσης του έως τώρα συστήματος του οποίου οι έρευνες και αποτελέσματα αναδεικνύουν περίτρανα. Υπό την (γενναία βέβαια) προϋπόθεση παραδοχής της αλήθειας που λέει ότι οι αρρώστιες είναι κατά κανόνα αποτέλεσμα της κατάπτωσης και όχι αιτίες της.
Αντώνης Κεραμιδάς , Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής, Μ.Β.Α.
